Akçadağ’da uzun süredir çiftçinin sulama suyu ile yaşadığı sorun, daha farklı bir boyuta taşındı. Suyun sulama sezonundan önce verilemediği çiftçi, birde sulama birliğinin dönüm başına tahsil ettiği yüksek meblağ ile neredeyse üretemez hale geldi.
Akçadağ Ören’de çiftçiler son zamanlarda farklı ir sorunla mücadele ediyor. Üretmek için elinden geleni yapan çiftçi, üretemez hale geldi. Ağaçları kurudu, meyveleri toprağa karıştı, sulama döneminde bir damla su bulamadılar, şimdi de dönüm başı istenilen sulama parasıyla iyice mağdur oldular. Çiftçiler günlerdir seslerini duyurmaya çalışıyor ancak ne ilgililer ne yetkililer ne de muhataplar aldırışı dahi etmiyor. Hani pandemi döneminde üretimin ne kadar önemli olduğunu öğrenmiştik. Hepsi lafta! Ne üretime katkı sağlandı ne de üretene…
Üretmek isteyene destek verilmediği gibi ürettiği için ceza kesilecek duruma gelindi. 50 lira uygulanması gereken su parası bir yere 230, diğer yere 460 lira uygulanıyor. Neye göre, kime göre bilen yok. Bakanlığın yazısı bile dikkate alınmıyor. Yazık değil mi çiftçiye, üreticiye? Bakın çiftçinin yaşadığı sorun ne? Gelin kamuoyuna seslerini duyurmak için yayınlandıkları metni hep birlikte okuyalım:
“Tarımsal sulama alanında yaşanan sorunlar, çiftçilerimizin karşılaştığı zorluklar, DSİ’nin kontrolünde olan Sulama Birliklerinin uyguladığı yüksek fiyatlandırma ve yetersiz yatırım gibi sorunlar çiftçilerimizi çok zor koşullarda üretim yapmaya ittiği gibi, tarım sektörünün sürdürülebilirliğini tehdit etmektedir.
6 Şubat depremi ile birlikte yıkıma uğrayan Malatya ve bölgesi; muazzam bir mağduriyete uğraması yetmezmiş gibi, sulama kanallarının geç tamiratı dolaylısı ile meyve ve diğer ürün bahçeleri sezon sonuna doğru verilen sularla birlikte gelecek sezon için oldukça riske girmiş, verim alınıp alınmayacağı endişesi taşıyan çiftçinin, bu kez de kanal altı dönüm başına belirlenen 230 TL ve kanal üstü 460 TL sulama bedeli ile umutsuzluğu bir kat daha artmıştır. Ayrıca, kanal altlarının deprem dolayısı ile ücretlerinin Tarım bakanlığınca yarıya indirilmesine rağmen, kanal üstlerine kendi olanaklarıyla yaptırılan ve tüm ekstra ve elektrik giderini kendilerinin karşıladığı motopomplara indirim yapılmamış dönüm başına 460 TL olmak üzere üreticiye su fiyat ı bildirmiştir. Bütün giderlerini kendi imkanları ile karşılayan Motopomp kullanan kanal üstü çiftçilerimiz bu sebeple toplu halde Akçadağ Sulama Birliği başkanı ile görüşmede bulunmuş, S4 ( İlk projede sulama kapsamında yer almayan ama daha sonra çiftçi mağduriyeti sebebi ile sulama kapsamına alınan Akçadağ kapsamı dışındaki alan) gibi bir projenin bölgede uygulandığını ve yukarda belirtilen sorunlar dile getirilmiştir. 07/11/2023 tarımsal sulama amaçlı su kullanım hizmet bedelinin desteklenmesine ilişkin uygulama tebliği ile birlikte kanal üstü motopomp uygulamasında ki çiftçi desteğinin bizlere neden uygulanmadığı sorulmuştur. Akçadağ sulama birliği başkanı ‘’ 2018 de bakanlar kurulu kararı ile alınan 7139 sayılı kanunun 51 maddesinin 6. Bendine dayanarak sizden bu para talep edilmiştir ve indirim yapamayız’’ demiştir.
Deprem bölgelerinde, Tarım ve Orman Bakanlığının ÇKS sahibi üreticilere, tahakkuk ettirilen su paralarının yarısını ödemeyi bir tebliğ ile (2023/29) duyurmasına rağmen, Akçadağ Sulama Birliği “kanal üstü” bahanesiyle bu devlet yardımından bazı üreticileri kapsam dışı bırakması kanuni midir?
Ayrıca,S4 gibi bir proje sonradan dahil edilmişken, hala neden kanal üstü çiftçileri sulama sorunu yaşamakta ve ihtiyaçların çok üstünde harcamaya tabii bırakılmaktadır? Gelinen noktada; Tarımsal üretim, ekonomik olmaktan çıktığı gibi tarımla uğraşan halkı da ayrıca yıldırmaktadır. Sulama birlikleri, daha yetenekli ve işinin ehli profesyonel yöneticiler tarafından yönetilmelidir. Bu çerçevede; Tarımsal sulama maliyetlerinin düşürülmesi ve modern sulama tekniklerine geçişin teşvik edilmesi ve tarımsal sulama altyapısının güncellenmesini önemle arz etmekteyiz.”