Engellilerle İlgili Sorunlar, Çözüm Önerileri Hakkında Rapor

2002 yılında TUİK tarafından yapılan Türkiye Engelliler Araştırması sonuçlarına göre Türkiye nüfusunun % 12.29’u engelli insanlarımızdan oluşmaktadır.

TUİK tarafından Şubat/2020 de yapılan açıklamaya göre 2019 yılı sonu itibariyle Malatya nüfusunun 800 bin 165 kişi olduğu tespit olunmuştur. Malatya nüfusunun % 12.29’unu ele aldığımızda ise 98bin 340 engellinin ilimizde yaşadığı ortaya çıkmaktadır.

Bedensel, görme, zihinsel, işitme, konuşma, otizm, down ve süreğen hastalık gruplarından oluşan 98bin 340 engellinin arasında bulunan bedensel ve görme engellilerin günlük yaşamda ve toplu ulaşım araçlarında karşılaştığı ve yaşadığı sorunlar ekte belirtilmiştir.

Belirtilen bu sorunların başta Anayasamızın eşitlikle (pozitif ayrımcılıkla) ilgili 10. Maddesi ile 5378 Sayılı Engelliler Kanunu’nun ilgili maddeleri ile Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formunda belirtilen standartlarda düzeltilerek giderilmesi ve çözüme kavuşturulması için gerekli çalışmaların yapılması gerekmektedir.

-Mevcut cadde ve sokaklardaki yaya kaldırımlarının ivedilikle elden geçirilerek, Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formunda belirtilen standartlarda düzeltilmesi için;

a) Rampa önlerinde bulunan tüm oluk vb gibi oluşumların kapatılması,

b) Rampalarda bulunan çıkış ve inişlerdeki kot farklarının giderilmesi,

c) Standart ölçülerde yapılmayan tüm rampaların yeniden düzenlenmesi,

d) Rampaların önleri araçlar tarafından park yapılmak suretiyle kapatılmaktadır. Bu durum engellilerin sorun yaşamasına neden olmaktadır. Bu nedenle yapılı olan ve yapılacak olan tüm rampaların önüne araçların park etmesini önlemek amacıyla gerekli tedbirlerin alınması (Engelli logosunun yapılması, dubaların konulması vb.),

e) Tüm yaya geçitlerinin olduğu yerden karşıdan karşıya geçiş yerlerine standartlara uygun rampaların yapılması sağlanmalıdır.

Yıllardır defalarca yenilenerek yapılmış olan tüm yaya kaldırımları ile rampalarda çalışanlar ile kontrolörler tarafından standartlara hiç dikkat edilmeyerek yapılması nedeniyle sorun yaşandığı ortadadır. Genelde rampalar göz kararıyla yapılarak baştan savıldığı görülmektedir. Bu sorunun giderilmesi ve bir daha yaşanmaması amacıyla ilgili birimdeki daire başkanı, müdür, şef vb gibi yetkililer ile işi yapan müteahhit ve usta gibi kişilerin konuyla ilgili standart bilgileri edinmeleri amacıyla eğitimden geçirilmeleri gerekmektedir. Bu sorunu gidermeden kaldırım veya rampaların elden geçirilmesi soruna çözüm sağlamayacağı gibi yeni sorunlar yaşanmasına neden olacaktır. Aksi halde bu sorun devam edeceği gibi ekonomik anlamda da belediyeye yeni maliyetlere yol açacaktır.

-Görme engelliler için yapılan hissedilebilir kılavuz yollarının ilimizin iklim yapısının göz önünde bulundurularak daha dayanıklı, sağlam ve kalitede yapılması sağlanmalıdır.

-Resmi ya da özel tüm bina ve benzeri yapılar ile iş yerlerinin Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği’nde belirtilen standartlarda yapılmasının sağlanması ve oturum/kullanım ruhsatlarında gerekli incelemeler yapılarak uygun olmayanlara gerekli düzenlemeler yapılana kadar ruhsat verilmemesi sağlanmalıdır.

Belediye tarafından yapılarak hizmete konulan aşağıda belirtilen/belirtilmeyen kapalı ve açık alanların ivedilikle elden geçirilerek, engellilerle ilgili erişilebilirlik ve ulaşılabilirlik standartlarına kavuşturulması sağlanmalıdır.

-Çarmuzu-Kiltepe, Yeşiltepe, Melekbaba ve Salköprü Semt Konakları ile diğer Çok Amaçlı Sosyal Tesislerde giriş çıkışlarındaki rampaların, asansörlerinin, wc-lavabolarının standartlara uygun yapılması sağlanmalıdır.

-Şehit İbrahim Tanrıverdi Sanat Sokağı'nda bulunan Malatya Kültür Evi, Oyuncak Müzesi ve diğer sosyal kültürel alanlarla ilgili ve lokanta, kafe gibi diğer binalarda rampa, asansör, wc gibi eksikliklerin ivedilikle yapılarak giderilmesi sağlanmalıdır.

-Kernek Şelale Parkındaki rampalar ile diğer eksikliklerin düzenlenerek yapılması sağlanmalıdır.

-Turgut Özal Tabiat Parkında bulunan (ve ilimizde bulunan tüm park ve mesire alanlarındakiler de dâhil olmak üzere) piknik masalarının tamamının tekerlekli sandalyeli engellilerin kullanımı için uygun hale getirilmesi ile restoran ve kafelerin giriş çıkışlarının, wc-lavabosunun standartlara uygun yapılması sağlanmalıdır.

-Kent Müzesi’nde bina içinde bulunan rampalar ile asansörün standartlara uygun düzenlenmesi ile cam bölmelerde görme engellilerle ilgili uyarıcı işaretlemelerin düzenlenerek standartlara uygun yapılması sağlanmalıdır.

-Belediye tarafından yeni yapılacak olan Beydağı Tabiat Parkında yapılacak olan kır kahvesi, lokantalar, çocuk oyun alanları, idari bina, çadırlı kamp alanları, yürüyüş ve bisiklet yolları, açık spor alanları, futbol, basketbol, voleybol sahaları, tenis kortları, süs havuzları, piknik alanları, mescit, büfeler ve lavabo ile wc’lerin tekerlekli sandalyeli engellilerin de kullanımı için Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formunda belirtilen standartlarda yapılması sağlanmalıdır.

-Çevreyolu’nda bulunan tüm üst geçitlerde asansör yapılması, yapılı olanların çevresindeki rampaların düzeltilerek standart hale getirilmesi sağlanmalıdır.

-Fahri Kayahan ile Kanalboyu’ndaki çevre düzenlemelerinde karşıdan karşıya geçmek amacıyla yapılan köprülerin düzeltilerek standart hale getirilmesi sağlanmalıdır.

-Fahri Kayahan’daki yaya geçitleri ile trafik ışıklarının düzeltilerek standart hale getirilmesi sağlanmalıdır.

-İlimiz sınırları içerisinde bulunan halka açık tüm park, çay bahçesi, kır lokantası vb gibi yerlerde bulunan kapalı ya da açık alanların giriş çıkışlarındaki rampaların, asansörlerinin, wc-lavabolarının standartlara uygun olarak yapılması sağlanmalıdır.

-Yağmur suyu mazgallarında bulunan boşluklar standart dışı 5 ile 6 santimden fazla yapıldığı için tekerlekli sandalye ile geçişlerde tekerler mazgalların arasına girmekte ve sık sık arabaların tekerleri kırıldığı gibi engelli kişilerde düşerek yaralanmaktadır. Bu sorunun ivedilikle giderilerek çözüme kavuşturulması amacıyla Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formunda belirtilen standartlar ve özelliklerde mazgalla değiştirilmesi sağlanmalıdır.

-Mevcut otobüs duraklarında tekerlekli sandalyeli engellilerinde kışın yağan yağmur ve kardan, yazın ise güneşin yakıcı sıcaklığından korunması amacıyla girip bekleyeceği ölçülerde yapılması sağlanmalıdır.

*Devam edecek