Bipolar bozukluk iki uçlu duygu durum bozukluğu olarak da tanımlanır. Genellikle haftalar, tedavi edilmediğinde ise aylar sürebilen mani ve depresyon dönemleri görülür.
Bazı dönemlerde bipolar olan birey; enerji fazlalığı, hareketlilik, çağrışımlarda ve konuşmada artış, aşırı özgüven ve karşı çıkıldığında öfkelenme, tablo ağırlaştığında da cinsel etkinliklerde ve para harcamada aşırılık dikkati çeker. Kısacası normalden çok daha fazla enerjik ve aktiftirler. Buna manik dönem denir. Bu dönemde ani kararlar almak ve radikal değişiklikler yapmak konusunda cesur olmak, özgüven patlaması ve büyüklük düşünceleri, konuşmadaki hızın artması ve kelimeleri yutmak, düşüncelerin uçuşması ve iki konu arasında hızlı geçişler yapmak, sonunu düşünmeden eğlenceli ve heyecanlı bulduğu tehlikeli eylemlerde bulunmak, şiddetli olgularda halüsinasyonlar görmek görülen belirtiler arasındadır.
Bazı dönemlerinde bipolar olan birey; neşesizlik, enerji eksikliği, uyku ve iştah bozuklukları, düşüncelerde yavaşlama, özgüven eksikliği, cinsel isteksizlik ve iç sıkıntısı ortaya çıkabilir. Kısacası aşırı düşük enerji ile daha az aktiftir. Buna depresif dönem denir. Bu dönemde ise; suçluluk duygusu ve pişmanlıklar, kendini değersiz hissetmek, normalde yapmaktan keyif aldığı şeylerden keyif alamamak, aşırı uyku ya da uykusuzluk, eylemlerde yavaşlama, iştahta azalma, ölüm düşünceleri ve intihar bozukluğu görülen belirtiler arasındadır.
Atak dönemleri dışında kişi normale döner. Bu ataklar yılda birkaç kez olabileceği gibi, uzun yıllar ataksız da geçirilebilir.
Bipolar Bozukluk Nedenleri Nelerdir?
Bipolar bozukluğun oluşumunda bünyesel biyolojik ve genetik etkenlerin rolü önemli olmakla birlikte bu durum rahatsızlığın her kuşakta görüleceği anlamına gelmemektedir.
Bipolar Bozukluk Tedavisi
Bipolar bozuklukta atak sırasında uygulanan ve yeni atakları önlemede kullanılan iki tip ilaç tedavisi bulunmaktadır. Atakların tedavisinde ve yeni atakların önlenmesinde lityum tuzu ve sodyum valproat gibi duygu durum düzenleyicisi olarak bilinen ilaçlar kullanılır. Ancak bu ilaçlar kullanılırken mutlaka ilacın kan düzeyi ölçülür ve doz kişiye özel olarak hekim tarafından ayarlanır. Manik ataklarda daha çabuk sonuç almak için ek olarak sakinleştirici ilaçlar tercih edilirken, depresyon döneminde tablonun ağırlığına bağlı olarak değişik antidepresan ilaçlara da başvurulabilir. Antidepresan ilacın bipolar bozukluğu olan kişide bir manik atağı tetiklemesi olasılığı vardır, bu nedenle kişinin gereksinimi ile olası risk hekim tarafından değerlendirilerek hastanın yararına olan yönde tercih kullanılır. Tedavi programı o kişideki rahatsızlığın dönemi ve seyrine bağlı olduğundan özel olarak planlanır.
Fatoş Karaoğlu – Malatya – 10 Ekim 2022
