Muharrem ayı yaklaşırken Muharrem orucu ile ilgili bilgiler merak konusu olmaya başladı. Muharrem ayı, İslam dünyası için kutsal bir aydır ve bu ayda Hz. Hüseyin'in Kerbela'da şehit edilmesi gibi önemli olaylar yaşanmıştır. Bu nedenle Muharrem ayında oruç tutmak ve çeşitli ibadetler yapmak oldukça önemlidir.
MUHARREM AYI TARİHİ
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın dini günler takvimine göre 2024 Muharrem ayı 7 Temmuz Pazar günü başlayacak. Bugün aynı zamanda Hicri yılın ilk günü dolayısıyla yılbaşı olacak. Muharrem orucuyla ilgili akıllarda birçok soru var: Nasıl tutulur? Kaç gün sürer? İşte detaylar…
MUHARREM AYI ORUCU NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
İslam'ın beş büyük ayından biri olarak kabul edilen ve Hz. Muhammed tarafından Allah'ın ayı olarak nitelendirilen Muharrem ayı 7 Temmuz Pazar günü idrak edilmeye başlanacak. Bolluk ve bereketin simgesi olan aşure gününü de içerisinde bulunduran Muharrem ayında nafile oruç tutulur. Hz. Muhammed "Ramazan'dan sonra en faziletli oruç, Allah'ın ayı olan Muharrem'de tutulan oruçtur." sözleri ile Muharrem ayı orucunun önemine vurgu yapmıştır. 7 Temmuz’da başlayacak olan Muharrem orucu öncesinde 3-5 Temmuz’da Masum-u Paklar Orucu, 6 Temmuz’da ise Fatma Ana orucu tutulmaktadır.
MASUM-U PAKLAR ORUCU NEDİR?
Henüz çocuk yaşta iken zalimce katledilen ondört çocuğun adıdır. Ondört Masum Pak, arılığın, masumluğun, saflığın sembolüdürler. Ondört Masum Pak, Alevi toplumu için masumiyetin temsilcileri olmaları ile günlük yaşam içinde dahi anılırlar. Ondört Masum Pak, Ehlibeyt ve Oniki İmamlar’ın evlatlarıdırlar.
Zilhicce ayının 28-29-30 günlerinde Mâsûm-u Pâk Orucu'u tutulur. Bu orucun peşinde, Muharrem'in 1'inde başlayan Mâtem Orucu tutulur.
MUHARREM ORUCUNDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER NELER?
Muharrem orucu 12 gün boyunca yalnızca Allah rızası için tutulur. Matem ise Kerbela şehitleri başta olmak üzere tüm Ehli Beyt yolunda şehadet şerbetini içenleri unutmamak için tutulur. Muharrem orucu tutulurken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunur.
Cem Vakfı’nın bu hususlara yönelik yaptığı açıklama şöyle;
Kan dökülmemesi, can incitilmemesi için et yemeyelim. Oruç açımında sulu gıdalara önem verelim.
Genelde 12 gün boyunca su içilmez. Ancak vücudumuzu rahatsız edecek, sağlıksız bırakacak kadar aşırıya kaçmayalım. Bu aşırı sıcaklarda Kerbela şehitleri için tutulan yası anlamaya çalışalım. Amaç vücuda işkence yapmak değil, onların çektiği sıkıntıları bir nebze anlamak ve Peygamber evlâdına yapılan zulmü tüm dünyaya haykırmaktır… Haykıralım ki bir daha Kerbelalar olmasın…
Bazı yörelerde, örneğin üzüm yenmez, bazı yörelerde yenir. Bazı yörelerde çay içilmez, bazılarında ise içilir… Bu gibi farklılıklara hiçbir şekilde müdahale etmiyoruz. Yörenizden gördüklerini uygulamak sizlerin inisiyatifine kalmıştır. Ancak 3 şeye dikkat çekmek gerekir. Düğün-eğlence yapmamak, et yememek ve kanasıya su içmemek…
Muharrem orucu bazı yörelerde sayısı 15 veya 16 olabiliyor. Ancak aslolan 12 gündür. Aslında işin iç yüzüne baktığımızda peygamberlerin tümü 10 gün tutmuştur. Hz. Muhammed’ de 10 gün muharrem orucu tutmuştur. Çok sonraları 12 güne çıkarılmış, bugüne kadar gelmiştir.
Aşuremizi Muharrem bittikten sonra kaynatalım. Muharremin 10. günü değil… 12. günü orucumuzu açtıktan sonra veya 13. günü sabahı ya da daha sonraki günler de kaynatılabilir. Aşuremizi tüm komşularımızla, akrabalarımızla paylaşabiliriz.
Muharrem ayı 19 temmuzda başlayacak olup 30 temmuzda sona erecektir. Şimdi den düğün ve eğlence günlerini erteleyelim.
Muharrem ayı miladi takvimde sabit değildir. Hicri takvimde sabittir. Dolayısıyla Hicri takvim ile miladi takvim arasındaki farktan dolayı her sene yaklaşık 10 gün geriye atmaktadır. Muharrem ayı hicri takvime aittir; miladi takvimde değil. Bir defa orucun adı Muharrem orucudur. Lütfen orucu bazı miladi aylara sabitlemeye çalışanları uyaralım ve gerçeği söyleyelim. Tüm peygamberler bu hicri takvime göre muharrem orucunu tutmuştur. Hz. Hüseyin’ de Muharrem ayı’ nın 10. günü şehit edilmiştir.
MUHARREM AYI VE MATEM ORUCU
Kurban bayramı Hicri Takvime göre Zilhicce Ayı’nın 10. günü başlar. Kurban bayramının 1. gününden başlayarak 20 gün sayılır. 20.günün akşamı Muharrem Orucu için niyet edilir ve oruç başlar. Muharrem orucundan önce 3 günlük Masum-u Pak orucu tutulur. Bu oruç Küfe’de şehit düşen Müslüm Bin Akıyl ile çocukları İbrahim ve Muhammet için tutulur. Müslüm, İmam Hüseyin’in amcasının oğludur.
İbrahim Müslüm ise amcasının torunlarıdır. 3 günlük Masum-u Pak ve 12 günlük matem orucu olmak üzere toplam 15 gün oruç tutulduktan sonra muharrem ayının 13. günü kurbanlar tığlanır ve “Aşure” dağıtılır. Kurban İmam Zeynel Abidin’in Kerbela katliamından kurtuluşunun şükranıdır. Muharrem ayı kutsal ayıdır. Bu ayda savaşmanın yasak olduğu Kuranı Kerim’de açıkça belirtilmiştir.
Tüm peygamberler zamanında üç günlük Hızır Orucu ve Muharrem orucu tutulurdu. Çeşitli kaynaklar Muharrem ayı’nın 10’cu günü bir çok olay gerçekleştiğini söylüyor. Bunlardan bazıları şunlardır:
Adem peygamberin bağışlanması,
Nuh peygamberin gemisinin tufandan kurtulması,
Yunus peygamberin balığın karnından kurtulması,
İbrahim peygamberin Nemrut’un ateşinden kurtulması,
İdris peygamberin göğe çıkması,
Yakup peygamberin oğlu Yusuf peygamberin atıldığı kuyudan kurtulması,
Eyüp peygamberin dertlerden kurtulup sağlığına kavuşması,
Musa peygamberin firavundan kurtulup kızıl denizi geçmesi
İsa peygamberin göğe çıkması
Hz. Muhammet Mustafa’nın, müşriklerin zulmünden kurtulmak için Mekke’den Medine’ye Hicretinde sağ selim Medine’ye dönmesine şükran olarak oruç tutar, aşure yapar.
Peygamberler için kavuşma, kurtulma, müjde günü olmuştur. Peygamberin ümmeti sayılan kişiler tarafından bu mübarek ay peygamber torunlarına zulüm günü olmuş ve şehit edilmişlerdir. Bu mübarek günleri Emeviler tarafından zulme çevirmişlerdir. Tüm yakınlarını, evlatlarını ve kendi canını hakk yoluna insanlık sevgisi adına, Ceddi Hz. Muhammed’in kurduğu dinin mücadelesini şahadet şerbetini içerek İslâm dininin ebediyete kadar devamına vesile olmuştur. (İsra Suresi ayet 77) “Ey habibim, senden önce gönderdiğimiz peygamberlerimize de uyguladığımız yasa budur. Sen bizim yasada değişiklik bulamazsın.” Bu ayetin hükmüne göre tek Tanrılı dinlerde inanış ve ibadet aynıdır.
