Arabanızı kullanırken bir anda kendinizi kilometrelerce yol almış halde buldunuz mu? Ya da "Nasıl geldim buraya?" diye şaşırdığınız oldu mu? İşte bu, milyonlarca sürücünün farkında olmadan yaşadığı "yol hipnozu" olabilir! Uzmanlar, özellikle uzun ve monoton yollarda ortaya çıkan bu gizli tehlikenin, duran araçlara çarpma gibi ölümcül kazalara yol açabileceği uyarısında bulunuyor. Peki gözleriniz açıkken zihniniz neden "kapanıyor" ve bu sinsi tuzağa düşmemek için ne yapmalısınız? İşte hayat kurtaracak o öneriler...
Son dönemlerde artan trafik kazalarının önemli bir nedeni olarak gösterilen "yol hipnozu", sürücülerin farkında olmadan trans benzeri bir duruma geçmesiyle ortaya çıkıyor. Uzmanlar, özellikle uzun ve monoton yolculuklarda yaşanan bu durumun, duran araçlara yüksek hızla çarpma gibi ciddi kazalara yol açabileceğini belirtiyor.
Gözler Açık, Zihin Kapalı: Yol Hipnozu Nedir?
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog İhsan Öztekin, yol hipnozunu "gözler açıkken zihnin başka bir konuya odaklandığı trans hali" olarak tanımlıyor. Öztekin, "Sürücünün gözleri açıktır, yola bakar. Beyin bir taraftan yaptığı işi otomatik olarak sürdürürken, diğer taraftan bilinçli zihin tamamen farklı bir konuya kilitlenir" diyor.
Bu durum, özellikle uzun ve tekdüze yollarda ortaya çıkıyor. Sürücü, farkında olmadan "gözü açık uyku" moduna geçiyor ve çevresindeki tehlikelere karşı duyarsızlaşıyor.
"Aniden Karşıma Çıktı, Görmedim" İfadesinin Arkasındaki Gerçek
Öztekin, "Aniden karşıma çıktı, görmedim" gibi ifadelerin altında genellikle yol hipnozu olduğunu söylüyor. Özellikle duran bir araca yüksek hızla çarpma gibi kazaların en büyük sebeplerinden biri bu durum.
Araştırmalar, yaklaşık 2,5 saatlik sürüş sonrasında hipnotik etkinin başladığını gösteriyor. Sürücü, araç kullanmaya devam etse bile yol farkındalığı azalıyor ve tepki verme yeteneği zayıflıyor.
Kimler Daha Fazla Risk Altında?
Uzun ve monoton yollarda araç kullananlar
Gece sürüşü yapanlar
Otomatik vitesli araç kullananlar (vites değiştirme gibi ekstra odak gerektiren eylemler olmadığı için)
Yorgun ve uykusuz olarak yola çıkanlar
Yol Hipnozundan Korunmak İçin Alınabilecek Önlemler
Uzman Klinik Psikolog İhsan Öztekin, yol hipnozuna karşı alınabilecek önlemleri şöyle sıralıyor:
Yorgun ve uykusuzken yola çıkmayın, en az 5 saat uyuduktan sonra sürüş yapın.
Aracın iç sıcaklığını kontrol edin, havalandırmayı ihmal etmeyin.
Bol sıvı tüketin, mümkünse sakız çiğneyin.
Aynı ritimde müzik dinlemeyin, zaman zaman değişiklik yapın.
2 saatte bir mola verin, çay veya kahve içerek zihninizi tazeleyin.
Yolcu varsa, dikkat dağıtmadan sohbet edin.
Sürekli aynı noktaya (yol çizgileri gibi) bakmayın, trafik levhaları, ağaçlar gibi farklı uyaranlara odaklanın.
