D.Eğitim Politikaları Ve Okuma Kültürü

Eğitim alanında yeni düzenler yapmak şart. Okullarda özel okuma mekânları inşa edilmelidir. Kütüphane oluşturmak kadar, okuma ortamları düzenlemek de artık temel bir gereksinim. Okulda belli periyotlarla okuma saatleri olmalıdır. Öğrenciler, öğretmenler, idareciler, çalışanlar birlikte kitap okumalıdır. Öğrencilere bir ödev gibi verilen kitap okumaları sonuç alıcı olmaktan uzak. Öğrencilerin okudukları kitaplar üzerine tartışma, söyleşi yapma, görüş paylaşma olanakları sağlanmalıdır.

Eğitim programlarında, müfredatta okuma bilinci ve kültürüne ilişkin özel atıfta bulunmalıdır. Okumanın eğitimin en önemli işlevi olduğu tekrar hatırlatılmalı ve bunun deneyimlenmesine dönük olarak gerekli altyapı sağlanmalıdır. İlkokuldan başlayarak, kütüphane ve kitapevleri ziyaretleri gerçekleştirilmelidir. Özellikle kitaplarla iç içe olan bu ortamlarda, kitaplarla daha yakından ilgilenme fırsatı sunulmalıdır.

Okullarda kitap tanıtım ve değerlendirme panoları oluşturulmalıdır. Bu şekilde kitaba olan ilgi ve duyarlılık artırılabilir. Kitaplar mutlaka hayatımızın doğal bir parçası haline gelmelidir. Ders ve kaynak kitapların dışında her öğrenci en az yanında bir kitap taşımalıdır. “Kitabım elimin altında” yaklaşımı geliştirilmelidir. Geçmişteki gezgin kütüphanecileri hatırlamalıyız ve onların ideallerini bir kez daha güncellemeliyiz.

Öğrenciler, düşünebilen, sorgulayabilen, soru soran, sorun çözen, fikri hür bireyler haline geldikçe, insanımızın ülkenin geleceğini daha olumluya dönüştürme şansı artacaktır.En büyük kaynağımız, insan kaynağıdır çünkü.

Eğitimciler ve ebeveynler mutlaka çocuklarını dinlemeli, onlarla konuşmalıdır. Önemlisi, okuma kültürünün çocuk yaşlarda edinildiğini unutmamalıdırlar.

E.Malatya’da Kitap Okuma Durumu

Aşağıdaki veriler, internet üzerinden satışların göstergeleridir. Örneğin kitap fuarında en fazla satılan kitaplar ve türleri ile ilgili elimizde bir veri bulunmamaktadır. Kitapevlerinin bilgilerine göre ise en çok çocuk kitapları satıyor. Düşünce kitapları da hatırı sayılır bir satış bulunmakla birlikte kesin oran veremiyorum. Genç okurlar ağırlıklı olarak internet üzerinden kitap alışverişi yapıyor. Dolayısıyla aşağıdaki veriler sanırım daha çok onları yansıtıyor.

İdefix verilerine göre Malatya’da internet üzerinden en çok satın alınan kitaplar ve türleri şunlar:

Malatya ne okuyor?[1]

En Sevilen Yazarlar: StefanZweig, Zülfü Livaneli, Ahmet Ümit

En Sevilen Türler:Dünya Roman, Türkiye Roman, Çocuk Öykü/Hikâye

En Sevilen Yayınevleri:İş Bankası Kültür Yayınları, Yapı Kredi Yayınları, Can Yayınları

  • Malatya’da kültür kitapçılığı konusunda hizmet veren kitapevi sayısı bir elin parmak sayısınıgeçmiyor. Kitapevlerinin sayısı kitaba olan talep adına önemli bir gösterge.
  • Şehirde tam donanımlı, gelişkin, modern bir kütüphane bulunmuyor.
  • Kitap okumayı teşvik eden önemli etkinlik, giderek kurumsallaşmaya başlayan Malatya Anadolu Kitap ve Kültür Fuarı. Kitap Fuarının geliştirilmesi adına giderek daha fazla destek sağlanmalı, bölgesel bir fuara dönüşmesi için çabalar artırılmalıdır. Bölge illerinin de kitap fuarına daha çok yönelmesi bağlamında bunu ifade ediyorum.

Sonuç Yerine

Kişi başına düşen kitap sayımızda 50 yılda ciddi bir artış görünmüyor. Önemli ölçüde ya yerinde sayma, ya da bir gerileme gözlemleniyor. Eskilerle karşılaştırılamaz ölçüde geniş tanıtım ve iletişim olanaklarına, daha yüksekokullaşma oranına, on katı artmış bir eğitimli nüfusa, dış dünyayla gittikçe artan etkileşime, sayısı artan üniversitelere karşın, okurluk düzeyin üst basamaklara çıkamamak düşündürücüdür.

“Okuma kültürü”nü oluşturmak ve geliştirmek için neler yapılabilir?

Çok kolay gibi görünen reçeteler, aslında aynı zamanda bir tekdüzeliği de işaret ediyor olabilir. Yine de bir öneri listesi oluşturmak bunca tartışmadan ve veriden sonra gerekli hale gelmiş gibi görünüyor. Ucu açık bir öneri listesi sunmaya çalışalım.

  • Ülkemizin büyümesi, gelişmesi çocuklarımızın daha çok okumasına bağlı, unutmayalım!
  • Kitap okumak, çocukların kültürel gelişimlerini tamamlamaları ve bilgi çağını yakalamaları şartını oluşturmaya devam ediyor.
  • Filme çekilen romanların satışında ciddi bir artış olduğu görülüyor.
  • Çok izlenen filmlerde, dizilerde, oyuncuların filmde ellerinde kitapla gezmeleri, kitap okumaları da kitaba olan ilgiyi artırıyor.
  • Kitap okumaya uygun mekânlar, insanlar, şehirler için önem kazanıyor.
  • “Okuyan Şehir” imgesinin güçlendirilmesi düşünülebilir.
  • Büyük, estetik şehir kütüphaneleriinşa edilmelidir.
  • Şehrin değişik mekânlarında özel okuma yerleri yapılmalıdır.
  • Şehirde gürültü başta olmak üzere, rahatsız edici faktörler azaltılmalıdır.
  • Okuma kültürü oluşturmaya yönelik projelere ağırlık verilmelidir.
  • Eğitim sisteminde kitap okumanın önemi ve kitap okuma etkinliğinin daha ağırlıklı bir yer tutması gerekiyor.
  • Dünyada kişi başına kitap harcaması 1.3 dolar, Türkiye’de ise çeyrek dolar. Sanırım dünya ortalamasının üzerine çıkmamız gerekiyor.
  • Çeşitli bilgisayar oyunlarının oynandığı sanal ortamlar, özellikle çocuk ve gençlerde ciddi bir bağımlılık yaratmış durumda. Bu konuda bir bilinçlendirme çalışması elzem duruyor.
  • Akşamları mutlaka bir zaman dilimini ailece okumaya ayırmak gerekiyor.
  • Özelde Malatya’da acilen tam donanımlı, ihtiyacı karşılayan modern bir şehir kütüphanesine ihtiyaç duyulmaktadır.

Kitaplar üzerine daha çok konuşmalar, tartışmalar, çalışmalar yapmalıyız. Kitap ve okuma kültürü konusunda “farkındalık geliştirmek” konusunda kültür ve akademik alanların yanı sıra eğitim alanında da çabalamalıyız. Unutmadan, bilgi ve okuma bilinci geliştikçe, vicdani ve insani yanımız da güçlenecektir. Kültür iklimimizin ve coğrafyamızın çölleşmemesi için daha çok okuyan, düşünen kendine güvenen kuşaklara ihtiyacımız var.

[1]http://www.idefix.com/kataloglar_/Turkiye-Ne-Okuyor-Malatya/50058. İdefix’in “Türkiye