Cemal Anadol, Pir Sultan Abdal (2001) kitabını yazdı.
Türabi Değerli’nin Pir Sultan Abdal Türküleri (2003)’nde deyişlerinin notaları yayımlandı.
Necati Şahin, Pir Sultan Abdal, (Birgün Yay. İstanbul 2004), 90 türküye yer veriyor.
Nurettin Albayrak, TDVİ’ndeki Pir Sultan maddesinde (C.34, s.277-78, İstanbul 2007) şairi, genel olarak değerlendirmiştir. Hayatı ve eserleri üzerine ansiklopedik bilgiler vermiştir.
Doğan Kaya, “Pir Sultan Abdal”, Sivas Halk Şairleri –IV- (L-R). (Sivas, Sivas Valiliği Yay., 2009, 417-429) Sivaslı şairler arasındaki yerini belirtti.
Battal Pehlivan, Pir Sultan Abdal (Alev Yay. 1993; Demos Yay., İstanbul, 2012)
Hikmet Pala, Pir Sultan Abdal / Kalsın Benim Davam Divana Kalsın (Altınpost Yay., Balıkesir, 2012)
Leyla Akgül, Pir Sultan Abdal Sözlüğü (Barış Yay., Ankara, 2012)’nü hazırladı.
Devrim Altay da Pir Sultan Abdal’da onun romanını yazdı. (Alter Yay , Ankara 2012)
Vehbi Bardakçı, Demirin Üstünde Karınca İzi / Pir Sultan Abdal (Ozan Yay. İstanbul, 2014)
Nergishan Tekin, İnanç ve İsyan Ozanı Pir Sultan Abdal (2016)’ı çıkardı.
Gürbüz Şimşek, Alamut’tan Yıldızdağı’na Uzun Bir Koşu, Pir Sultan Abdal (2015) ve Gürbüz Şimşek, Pir Sultan Abdal’ın Kızı Senem, Güneşin Kalbi Soframız (Perseus Yay. İstanbul 2016)’da konuyu anlatı, roman türünde ele almıştır.
Adil Ali Atalay, Diyarı Horasan’dan Halk Ozanı Pir Sultan Abdal’a Sadık Erenler (Can Yay.)’de şairimizi, erenlerin dönüm noktasına yerleştirmiştir.
Nizamettin Uğur, Pir Sultan Abdal’ın Deyişlerinde Coğrafi Mekan (2020) adlı bir çalışma yayımlamıştır.
Mehmet Özgür Ersan, kendi adını taşıyan sitede ve 7 Ulu Ozanlar (s. 360-410) kitabında Pir Sultan üzerinde durmuştur. Kendi sitesinde Halka Göre Pir Sultan Abdal (2015) ve Belgelere Göre Pir Sultan Abdal (2015) başlıklı yazılar oldukça önemlidir. Yazar, Anadolu Aleviliğinin Destanlaşan Kahramanı Pir Sultan Abdal adlı kitabını da yayımlamıştır.
İsmail Kaygusuz, Alevilik İnanç, Kültür ve Siyaset Tarihi I (1995) ve Anadolu Bilgeleri (2005) adlı eserlerinde, kendi sitesinde yayımlanan Büyük İsyancı Kızılbaş Halk Ozanı Pir Sultan Abdal (2020) başlıklı araştırmasında kendi bakış açısından Pir Sultan Abdal’ı yorumlamıştır. Kaygusuz’a göre Pir Sultan Abdal, 1475-1550 yılları arasında yaşamış, Kalender Çelebi ayaklanmasına katılmış Hacı Bektaş Dergahının siyasetini izlediği için Hızır Paşa tarafından idam edilmiş bir kızıl baş halk ozanıdır. Kaygusuz, Pir Sultan’ın Başgöz’ün ileri sürdüğü 1590’da asılmış olabileceği görüşüne katılmamaktadır.
Bu görüşü biz de mantıklı buluyoruz. Zira, Sivas’ta yaşayan bilim adamları tarafından (Saim Savaş, Doğan Kaya vd.) Pir Sultan’ın musahibi Ali Baba’nın 1574’ten önce öldüğü belgelenmiştir. Buna göre Pir Sultan, 1590’daki Düzmece Şah İsmail olayından çok önce idam edilmiştir. Kaya’nın Sivas Halk Şairleri’nin Pir Sultan Abdal’la ilgili bölümünde gerekli açıklamalar yapılmaktadır.
Erdoğan Çınar, Pir Sultan’ın Bizans devrinde yaşamış Pir Silvanus adlı bir aziz olduğunu iddia etti. Bu konuda 2010’dan önce yayımlamaya başladığı kitaplarda farklı bir tarih yazıcılığı ortaya koymuştur. Dergahın Sırrı, Aleviliğin Kayıp Hafızası; Abdal Musa’nın Sırrı, Aleviliğin Kökleri; Aleviliğin Kayıp Binyılı; Aleviliğin Gizli Tarihi; Bahçe Bizim Gül Bizdedir adlarıyla yayımlanan 5 ciltlik kitapta Çınar, hem Alevi Bektaşiliğe hem de Pir Sultan konusuna farklı bir bakış açısı getirdi: Kayıp Bir Alevi Efsanesi adlı kitabıyla Şivan Okçuoğlu da benzer görüşleri savundu. II. Meşrutiyetten sonra yayımlanan günümüzde yeni harflere aktarılarak yeniden basılan Ahmet Rıfkı’nın Bektaşi Sırrı adlı kitapları gibi Erdoğan Çınar’ın kitapları da büyük tartışmalar yarattı.
Durumu Alevi Tarih Yazımında Skandal (2010) olarak değerlendiren Yurt Yayınları’ndan Hamza Aksüt, Ünsal Öztürk ve Hasan Harmancı ile Erdoğan Çınar arasında sert tartışmalar yapıldı. Aksüt ve Öztürk, Çınar’ı belgelere dayanmayan, tarihi bozan ve çarpıtan, ütopik görüşler üreten bir sahtekar olarak değerlendirdiler. Bu tartışmadan önce, Aleviler, Alevi Erenlerin İlk Savaşı, Baba İshak gibi kitapların yazarı hemşerim ve değerli kardeşim Hamza Aksüt, Belgelerle Pir Sultan (2011) adlı kitabını yazdı. Pir Sultan konusunu belgelere dayanarak inceledi. Aslanoğlu’nun bilinen en az altı Pir Sultan mahlasını kullanmış aşık vardır görüşüne katılan Aksüt, Pir Sultan İmecesine çeşitli örnekler veriyor. İncelediği ve değerlendirdiği şiirler ve belgeler bu konuya çok önemli katkılar sunuyor. 150’ye yakın şiirin sınıflandırılarak değerlendirildiği kitapta ilk Pir Sultan’a ait 91 şiire de yer verilmiştir.
Ali Haydar Avcı’nın 2000’den önce başlayan Pir Sultan Araştırmaları, 2000’li yıllara da damgasını vurdu. Yeni Belge ve Bilgilerin Işığında Pir Sultan Abdal (Halkbilim dergisi:2003) makalesinin yayımlanmasından sonra, Bize de Banaz’dan Pir Sultan Derler (Cumhuriyet Kitapları, 2004) adıyla kitaplaştı. Kitap olarak daha sonra birkaç kez basılan: Osmanlı Gizli Tarihinde Pir Sultan Abdal ve Bütün Deyişleri, (Nokta Kitap 2006, Barış Kitap, Ankara: 2012,genişletilmiş 5. Baskı: La Kitap, Ankara 2016) Avcı’nın içeriği 40 maddeye kadar genişlettiği ve 536 deyişi bir araya getirerek külliyat oluşturduğu eseridir. Kitaba 25 sayfalık zengin bir kaynakça, Şiir Dizinleri, Kişi ve Yer Adları Dizini, Belgeler, Resimler ve Haritalarla tamamlanan 1000 sayfalık bir anıt kitap ortaya konmuştur. 2012 Pertev Naili Boratav Ödülü kazanan eserin yeni basımlarının hala genişletileceğini duyuruyor. Osmanlı Düzeni ve Pir Sultan Abdal (2005) ile Pir Sultan Abdal Gerçeği ise, yazarın diğer eserleridir.
